Öncelikle kitabın başından sonuna kadar sinmiş bir disiplin beni takip etti. Bir insanın hayatında nasıl bu denli çalışma azmi olur, doğrusu beni şaşırttı. Düşünür kelimesinin ve kavramının tam olarak John Locke’a uyduğu kanaatindeyim. Bu sadece Locke’a has bir çalışma disiplini mi yoksa o dönemin bilim insanlarının genel huyu mu irdelemek gerekir. Locke’a baktığımız zaman bilimin veya hayatın birçok alanına katkı sağlamaya çalışmış. Bu gerek tıp olsun, gerek hukuksal düzenlemeler olsun, gerekse de ekonomik kararlar olsun birçok alana el uzatmış. Kitabın başlarında Locke’un ailesi ile ilgili bilgi verilirken Locke’un annesini anlatan yazılarından çok dindar bir annesi olduğu kanısına ulaşılıyor. Locke’da sanırım annesinden etkilenerek Ateizm hakkında bir görüş ortaya atmıştır:
- ‘’Tarafsız bir zihnin, var olan bütün kanıtlar göz önüne alındığında, tanrının varlığını keşfedememesini hiçbir şekilde kabul edemeyiz.’’ Tabirini belirtmiş. Bunun yanında kitabın içerisinde Locke tarafından ekmeğin açıklaması o kadar güzel yapılmış ki beni hayran bıraktı. Sanırım çalışma azmi, defterine süreli not alma çabası dışında beni etkileyen nadir bölümlerden biri olarak ekmeğe tanım getirdiği bölümü söyleyebilirim. Doğanın mekanizmasının bilinmezliğinden tutun da Katolik ve Protestan arası sürtüşmelere, bunlardan yola çıkarak kilisenin insanların özgür kararlarına etkisine, Locke tarafından verilen duyuşsal tepkileri çok rahat görebilirsiniz. Descartes okumaya başladıktan sonra felsefe yapmanın tadını almaya başladığı da yer almaktaymış. Locke’un yanında ailesinin de kafasını ve yaşantısını böyle amacı olan bilime ve düşünsel dünyaya aktarması ilgi çekiciydi. Babasının küçük çocuklar hakkındaki tutumu ve geleceğe hazırlaması da kitaba değer katan bir özellikti. Bunların dışında kitabın bazı bölümlerinde yer alan yazım hataları sizlerin tadını almanıza engel olmasa da damağınızdaki tada etki etmektedir. Okuma alışkanlığı kazanmaya başlamış kişilerin tercih etmesini öneririm. Okumaya yeni adapte olmuş kişileri birazcık sıkabilir. Hayatı boşa geçirmek istemeyenlerin de Locke ile ilgili daha fazla araştırma yapması gerektiğini düşünüyorum.
İbrahim Can ŞAHAN
Kitap Hakkında
- Kitap Adı : John Locke
- Yazar : Cem TÜRKMEN
- Sayfa Sayısı : 188
- Baskı Yılı : 2019